• ભારત હાલમાં ચીનમાંથી દૂર થતી કંપનીઓને આકર્ષિત કરવા માટે એક વિશિષ્ટ વ્યૂહરચના પર કામ કરી રહ્યું છે. આ અંતર્ગત, આ કંપનીઓને બમણા વિસ્તારની જમીન પ્રદાન કરવામાં આવશે. બ્લૂમબર્ગે આ અહેવાલ માટે નિષ્ણાતો સાથે મળી એક રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો છે.

  • આ માટે, દેશભરમાં 4,61,589 હેક્ટર જમીનની તૈયારી કરવામાં આવી છે.  તેમાંથી 1,15,131 હેક્ટર ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ અને તમિલનાડુ જેવા ઔદ્યોગિક રાજ્યોમાં છે. વર્લ્ડ બેંકના ડેટા દર્શાવે છે કે લક્ઝમબર્ગમાં કુલ 2,43,000 હેક્ટર જમીન છે.
  • જમીનની આવશ્યકતા એ સૌથી મોટો પડકાર છે

  • કોઈપણ વિદેશી કંપની ભારતમાં રોકાણ કરવા માટે જમીનની ઉપલબ્ધતા સૌથી મોટી અવરોધ બને છે.
  • પોસ્કોથી લઈને સાઉદી અરામકો જમીન સંપાદન અંગે ચિંતિત છે. હવે રાજ્યોની સાથે કેન્દ્ર સરકાર તેને બદલવા માંગે છે જેથી રોકાણકારો ચીન પરની તેમની નિર્ભરતા ઘટાડે અને કોરોના વાયરસ રોગચાળા પછી ભારત આવે.

  • હાલમાં ભારતમાં રોકાણની ઇચ્છા રાખતી કંપનીઓએ જમીન સંપાદનની પ્રક્રિયા જાતે પૂર્ણ કરવી પડશે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં આ પ્રક્રિયા તેમના પ્રોજેક્ટમાં વિલંબ કરે છે, કારણ કે નાના પ્લોટ માલિકોની તૈયારી માટે વાટાઘાટો કરવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. જોકે, વાણિજ્ય મંત્રાલયે પણ આ વિશે કોઈ માહિતી આપી નથી.
  • વિદેશી કંપનીઓ ભારતમાં કેમ રોકાણ કરવા માંગે છે

  • આવી સ્થિતિમાં વીજળી, પાણી અને રસ્તાની સાથે જમીનની ઉપલબ્ધતા રોકાણકારોને ભારત તરફ આકર્ષિત કરી શકે છે. ભારત માટે આ સારા સમાચાર એ પણ હોઈ શકે છે કારણ કે લોકડાઉનને કારણે અર્થવ્યવસ્થાની હાલત કથળી છે અને વપરાશ અને માંગમાં મોટો ઘટાડો થયો છે.
  • વિદેશી કંપનીઓએ સરકાર પાસે માહિતી માંગી હતી

  • આ માટે, કેન્દ્ર 10 ક્ષેત્રો પર વિશેષ ધ્યાન આપશે. જેમાં ઇલેક્ટ્રિકલ, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, તબીબી ઉપકરણો, હેવી એન્જિનિયરિંગ, સૌર ઉપકરણો, ફૂડ પ્રોસેસિંગ, રસાયણો અને કાપડ જેવા ક્ષેત્રોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે. તેના પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે કે જો આવી વિદેશી કંપનીઓ છે, તો તેઓ નવા વિકલ્પોની શોધ કરી રહી છે.  સરકારની ઈન્વેસ્ટમેન્ટ એજન્સી 'ઈન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા'એ જાપાન, અમેરિકા, દક્ષિણ કોરિયા અને ચીનની કેટલીક કંપનીઓ પાસેથી માહિતી માંગી છે. સંભવ છે કે આ કંપનીઓ ભારતને રોકાણના દ્રષ્ટિકોણથી જોઈ રહી છે.

  • આ ચાર દેશો 179.28 અબજ ડોલરના ટર્નઓવર સાથે ભારતમાં ટોચના 12 વેપાર ભાગીદારો છે. એપ્રિલ 2000 થી ડિસેમ્બર 2019 સુધીમાં આ દેશોમાંથી ભારતમાં 68 અબજ ડોલરનું વિદેશી રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે.

  • સરકાર એ પણ વિચારણા કરી રહી છે કે વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્ર (સેઝ) માં નિષ્ક્રિય રહેતી જમીનનો ઉપયોગ પણ કરી શકાય છે કારણ કે અહીં પહેલેથી જ પૂરતું માળખાં ઉપલબ્ધ છે. મહિનાના અંત સુધીમાં વિદેશી રોકાણ માટેની વિગત યોજનાને અંતિમ સ્વરૂપ આપી શકાય છે.
  • રાજ્યો પણ તેમના સ્તરે પ્રયાસો કરી રહ્યા છે

  • વિદેશી કંપનીઓને આકર્ષવા માટે રાજ્ય સરકારો પણ તેમના સ્તરે પ્રયાસો કરી રહી છે. 30 એપ્રિલના રોજ પીએમ મોદીએ તમામ રાજ્યો સાથે આ અંગે ચર્ચા કરી હતી જેથી રોકાણકારોને મોટા પાયે પહોંચી શકાય. આંધ્રપ્રદેશ સરકાર જાપાન, અમેરિકા અને દક્ષિણ કોરિયાની કેટલીક કંપનીઓ સાથે મળીને કામ કરી રહી છે. તે જ સમયે, ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર પણ જમીન ફાળવણી માટે ઓનલાઈન સિસ્ટમ તૈયાર કરવામાં વ્યસ્ત છે. ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર સંરક્ષણ અને એરોસ્પેસની કેટલીક વિદેશી કંપનીઓના સંપર્કમાં પણ છે.